Osoby fizyczne kupujące po raz pierwszy mieszkanie czy dom w ramach tzw. „pierwszego nabycia”, nie płacą podatku od czynności cywilnoprawnych. Taki zakup, pod pewnymi warunkami, jest zwolniony od podatku od czynności cywilnoprawnych (w skrócie pcc).

Co to jest PCC – podatek od czynności cywilnoprawnych?

Na podstawie ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi pcc – co do zasady – podlega, m.in. sprzedaż rzeczy i praw majątkowych, np. mieszkania lub domu.

Jeżeli czynność dokonywana jest w formie aktu notarialnego, notariusz jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych, pobierze pcc przy akcie notarialnym, a następnie wpłaci pobrany podatek na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega nie tylko umowa sprzedaży, ale też np. zamiany, pożyczki, dożywocia, hipoteki, spółki.

Ile wynosi i kto musi opłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?

Stawka podatku od czynności cywilnoprawnych pcc wynosi 2% np. od umowy sprzedaży nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym.

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, a podatek pcc płaci strona nabywająca rzeczy lub prawa majątkowe, bo obowiązek podatkowy ciąży na kupującym.

Sprzedaż domu lub mieszkania dokonywana jest w formie aktu notarialnego, a zatem notariusz pobiera podatek pcc przy podpisaniu umowy sprzedaży, a następnie wpłaca kwotę podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Notariusz jest zobowiązany uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku.

Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych dla osób fizycznych

Zwolnienie z pcc – podatku od czynności cywilnoprawnych osób fizycznych – kupujących po raz pierwszy mieszkanie czy dom w ramach tzw. „pierwszego nabycia”, uregulowane jest w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Od kiedy obowiązuje zwolnienie z pcc? Nowe przepisy zostały dodane ustawą z dnia 26 maja 2023 r., o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw, i obowiązują od dnia 31 sierpnia 2023 r.

Zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych zwolniona jest od podatku sprzedaż, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało w Rzeczpospolitej Polskiej ani poza jej granicami:

  • prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
  • prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego

ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Notariusz sporządzając umowę sprzedaży domu lub mieszkania w formie aktu notarialnego, zamieści w nim odpowiednie oświadczenie kupującego, które umożliwi zastosowanie zwolnienia z podatku pcc.

W naszej kancelarii sporządzenie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego zazwyczaj trwa 2-3 dni robocze od złożenia kompletu dokumentów. Zapraszamy serdecznie do kontaktu z naszą kancelarią.