Ustawa z dnia 21 maja 2025 roku o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego(Dz. U. z 2025 r., poz. 769) zmieniła między innymi ustawę z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Dzięki zmianom zbywca nieruchomości lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, nie zawsze będzie musiał pobrać z urzędu skarbowego zaświadczenie potwierdzające, że nabycie było zwolnione od podatku, należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia. Dowiedz się, w jakich przypadkach zaświadczenie nie jest potrzebne?
Ustawa o podatku od spadków i darowizn
Zgodnie z art. 19 ust. 6 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 r., poz.1837 ze zm.) jeżeli przedmiotem aktu notarialnego, który ma być sporządzony lub dokumentu, co do którego notariusz ma uwierzytelnić podpis, ma być zbycie praw do spadku albo zbycie lub obciążenie rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych tytułem, określonym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (np. tytułem umowy darowizny, umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności), notariusz może dokonać tych czynności tylko po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego.
Zaświadczenie ma potwierdzić, że nabycie jest zwolnione od podatku, a należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.
Oznacza to, że w przypadku, gdy chcieliśmy np. sprzedać, darować czy obciążyć hipoteką nieruchomość gruntową lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a staliśmy się jego właścicielami w wyniku dziedziczenia, otrzymania darowizny, nieodpłatnego zniesienia współwłasności, wówczas nie mogliśmy tego zrobić bez uzyskania stosownego zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego.
W wyniku nowelizacji został dodany do art. 19 ustawy o podatku od spadków i darowizn ustęp 7 w brzmieniu:
„Przepisu ust. 6 nie stosuje się, gdy zbywane lub obciążane rzeczy lub prawa majątkowe zostały nabyte na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego”.
Obecnie zatem, jeżeli nabycie nastąpiło w wyniku umowy zawartej w formie aktu notarialnego np. umowy darowizny, umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności to od 13 lipca 2025 roku (data wejście w życie nowelizacji) zaświadczenie z urzędu skarbowego nie jest nam już potrzebne do zbycia przedmiotu darowizny, nieodpłatnego zniesienia współwłasności.
Kogo dotyczą nowe przepisy w ustawie o podatku od spadków i darowizn?
Warto zaznaczyć, że nabycie musiało nastąpić w wyniku zawarcia umowy w formie aktu notarialnego – zmiany dotyczą zatem przede wszystkim umów darowizny i umów o nieodpłatne zniesienie współwłasności.
Jeżeli zniesienie współwłasności miało miejsce w wyniku orzeczenia sądowego to zaświadczenie z urzędu skarbowego będzie nadal potrzebne.
Zmiany nie dotyczą również nabycia w wyniku dziedziczenia zarówno stwierdzonego orzeczeniem sądu, jak i aktem poświadczenia dziedziczenia, dlatego, że akt poświadczenia dziedziczenia nie jest umową, a zatem przy zbyciu nieruchomości lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w drodze dziedziczenia zaświadczenie z urzędu skarbowego będzie nadal potrzebne.
Zniesienie obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego a proces notarialny
Nowelizacja ustawy ułatwia obrót lokalami, nieruchomościami, które zostały nabyte przez zbywcę w drodze umowy darowizny i umowy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności. Ma to szczególne znaczenia zwłaszcza dla osób, które otrzymały mieszkanie, czy nieruchomość w darowiźnie – przyspieszy to znacznie obrót takimi lokalami, nieruchomościami.